CÁCH TÌM ‘MỘT THUẬT NGỮ/TỪ ĐỒNG NGHĨA (Ở TIẾNG VIỆT HAY TIẾNG ANH) TRONG VĂN BẢN’ TRÊN GOOGLE
– THUẬT NGỮ/TỪ ĐÃ BIẾT (TIẾNG VIỆT) + HAY CÒN GỌI LÀ…
Muốn biết một thuật ngữ/từ (cái gì, người nào) còn có một cái tên khác, ta dễ dàng tìm thấy trên Google bằng cách gõ ‘thuật ngữ ta đã biết’ + hay còn gọi là… nếu thông tin ta cần là tiếng Việt.
Ví dụ, ta có cụm từ ‘Đường lưỡi bò’ và nay ta muốn biết nó còn có tên nào khác thì chỉ việc gõ ‘Đường lưỡi bò’ hay còn gọi … thì sẽ có nhiều kết quả ‘đồng nghĩa’ như ‘Đường chín đoạn’, ‘Đường chín khúc’, ‘Đường chữ U’. Đây là một ‘phương thức’/’phương pháp’ dùng ‘từ khóa’ để hỗ trợ trong việc dịch thuật chuyên ngành.
Nay, ta muốn biết thuật ngữ ‘cườm nước’, ‘viêm đại tràng co thắt’, ‘trầm cảm theo mùa’ … còn có tên (gọi) nào khác thì áp dụng phương thức trên:
1. CƯỜM NƯỚC + HAY CÒN GỌI LÀ…
Ta sẽ nhận được nhiều kết quả trên Google như ‘cao/tăng nhãn áp’, ‘glôcôm’, ‘glocom’, ‘thiên đầu thống’.
2. VIÊM ĐẠI TRÀNG CO THẮT + HAY CÒN GỌI LÀ….
Một kết quả sẽ cho ‘hội chứng ruột kích thích’.
3. TRẦM CẢM THEO MÙA + HAY CÒN GỌI LÀ…
Một kết quả khác sẽ cho ‘Trầm cảm theo mùa hay còn gọi là ‘rối loạn cảm xúc theo mùa’.
4. THỦY QUÂN LỤC CHIẾN + HAY CÒN GỌI LÀ …
Một thuật ngữ quân sự ở tiếng Việt mà đôi lúc ta lung túng vì có nhiều cách gọi là ‘thủy quân lục chiến’ ta cũng áp dụng ‘phương thức’ trên sẽ có nhiều kết quả như ‘lính thủy đánh bộ’, ‘hải quân đánh bộ’…
– THUẬT NGỮ/TỪ TIẾNG ANH ĐÃ BIẾT + ALSO KNOWN AS…
Trường hợp tìm từ đồng nghĩa ở tiếng Anh, ta có thể gõ trên Google như sau ‘Thuật ngữ tiếng Anh đã biết (ví dụ ‘Nine-dash line’: Đường chin khúc) + also known as … thì sẽ có nhiều kết quả ở tiếng Anh như ‘the eleventh-dash line’, ‘ten-dash line’, ‘the U-shaped line’, ‘the cow’s tongue’, ‘the ox’s tongue’.
Ở tiếng Anh muốn biết một thuật ngữ/từ ‘glaucoma’ (cườm nước) còn có một cái tên khác, ta gõ thuật ngữ ta đã biết ‘glaucoma’ + also known as…. Nếu chưa nhận được kết quả nào, ta có thể thay thế cụm từ khác như ‘also referred to as…’, ‘is/are called’.
1. GLAUCOMA + ALSO KNOWN AS…/ALSO REFERRED TO AS…/IS + CALLED
Ta sẽ nhận được một kết quả là ‘the silent thief of sight’ (kẻ cắp ánh sáng thầm lặng).
2. IRRITABLE BOWEL SYNDROME + ALSO KNOWN AS…
Với cụm từ ‘irritable bowel syndrome’, ta nhận được 3 kết quả (3 cụm từ đồng nghĩa): 1. IBS (được viết tắt từ cụm từ ‘irritable bowel syndrome’: hội chứng ruột kích thích), ‘spastic colon’, ‘spastic bowel’
3. SEASONAL AFFECTIVE DISORDER + ALSO KNOWN AS
Nếu cần tìm thuật ngữ/từ của cụm từ trên ta chỉ việc gõ ‘Seasonal Affective Disorder, also known as …..’ sẽ có một hay nhiều kết quả sẽ cho ‘Seasonal Affective Disorder, also known as ‘winter depression’, ‘winter blues’, ‘summer depression’, ‘seasonal depression’.
4. MARINES + ALSO KNOWN AS …
Marines dù chỉ là một từ trong tiếng Anh nhưng lại tương đương một ngữ ở tiếng Việt là ‘thủy quân lục chiến’. Muốn tìm một từ đồng nghĩa của ‘marines’ ở tiếng Anh, ta chỉ việc gõ ‘marines, also known as… thì sẽ có vài thuật ngữ đồng nghĩa như ‘naval infantry’ (bộ binh đánh thủy), ‘marine corps’…
Nay, ta muốn biết Australia có còn tên gọi khác, ta cũng áp dụng ‘phương thức’ nói trên
AUSTRALIA CÓ CÒN TÊN GỌI KHÁC?
Khi muốn biết người hay sự vật có còn tên gọi khác trong tiếng Anh mà đôi khi từ điển ‘thesaurus’ không đáp ứng được thì nguồn tư liệu trực tuyến sẽ cho bạn nhiều kết quả trên cả tuyệt vời. Trong trường hợp này, ta chỉ cần gõ từ khóa mà ta đã biết như ‘Australia + cụm từ ‘also known as…’. Xin xem sau đây:
– AUSTRALIA + ALSO KNOWN AS/ALSO REFERRED TO AS/ALSO CALLED….
thì ta sẽ được biết ‘Australia’ còn có tên gọi là ‘the Land Down Under’ hoặc ‘Down Under’, hoặc ‘Oz’ qua các văn bản tiếng Anh sau ‘Australia is colloquially known as ‘the Land Down Under’ (or just Down Under).. hay ‘Why is Australia also known as Oz?…
FERTILITY SPECIALIST CÓ CÒN TÊN GỌI KHÁC NGOÀI ‘INFERTILITY SPECIALIST’?
Tương tự, ‘fertility specialist’ (bác sĩ chuyên khoa vô sinh và hiếm muộn) mà tôi mới giới thiệu gần đây trên Diễn đàn ngoài cụm từ đồng nghĩa ‘infertility specialist’ còn có… thì ta cũng áp dụng ‘phương thức’ dùng từ khóa nói trên
– FERTILITY SPECIALIST + ALSO KNOWN AS….
thì mới biết 2 thuật ngữ này còn đồng nghĩa với ‘reproductive endocrinologist’ qua kết quả tiếng Anh sau: ‘when these women are unable to conceive, they are often referred to as a FERTILITY SPECIALIST, also called a REPRODUCTIVE ENDOCRINOLOGIST or an INFERTILITY SPECIALIST.
Nay, mượn lời của Morry Sofer (tr.78) trong ‘The Translator’s Handbook’ để nhấn mạnh tầm quan trọng của Internet đối với người dịch: ‘The Internet has opened up opportunities for translators unlike anything before in human history’
https://www.facebook.com/groups/VieTESOL/permalink/1341599989307810/
Comments
Global First Prize IELTS Teacher @ IATEFL United Kingdom 2018 awarded by IELTS.org, Cambridge University, British Council...
First-prize Winner of #InnovationForGood Award
MC, Scriptwriter, Director & Producer
Co-founder, Scriptwriter, Academic Advisor @ 8IELTS VTV7
SSEAYP - Ship for Southeast Asian and Japanese Youth Program 42's VPY
AAS Australia Awardee @ Monash University
IELTS Highscorer: 9S 9L 9R 8.5W
- Andy’s 2nd TedX Talk – Success! - 2019-08-02
- Andy’s incoming 2nd TedX Talk - 2019-08-02
- Thử đọc Tuyên Ngôn Độc Lập bằng Tiếng Anh – Vietnam’s Proclamation of Independence in English - 2019-05-19
